Tα πάνω κάτω ήρθαν το 2020 στον παγκόσμιο και φυσικά στον εγχώριο κλάδο των ακινήτων εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού που άλλαξε τα δεδομένα τόσο στην αγορά εργασίας και κατεπέκταση στην αγορά κατοικίας όσο και στο retail.
Σύμφωνα με την Cerved Property Services το 2021 η αγορά στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες στην υλοποίηση των μεγάλων αναπτυξιακών έργων, στο Ταμείο Ανάκαμψης που έχει ενισχύσει περισσότερο την χώρα μας από τα άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε αλλά και στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων.
Πιο αναλυτικά, η αγορά κατοικίας όπως λέει η εταιρεία εμφανίζεται περισσότερο ανθεκτική εξαιτίας των νέων οικοδομών που έχουν και καινούρια «κατασκευαστική φιλοσοφία». Στην εν λόγω αγορά παρατηρείται ζήτηση κυρίως από Ελληνες με τις τουριστικές κατοικίες και τα μικρά διαμερίσματα που προορίζονται για ψηφιακούς νομάδες και συνταξιούχους να έχουν την… τιμητική τους.
Υβριδικό μοντέλο στα γραφεία
Το υβριδικό μοντέλο στον τομέα των γραφειακών ακινήτων αλλάζει τα δεδομένα με την Cerved να επισημαίνει σε ανάλυσή της πως το 2020 στην Ευρώπη το 52% του συνόλου των υπαλλήλων εργάσθηκαν εξ αποστάσεως με το ποσοστό να φθάνει το 80% σε υπαλλήλους γραφείων σε μεγάλες πρωτεύουσες και το 5,4% την τηλεργασία. Στην Ελλάδα οι 7 στις 10 εταιρίες εφάρμοσαν το σύστημα της τηλεργασίας την περυσινή χρονιά ενώ αναμένεται να το διατηρήσουν τουλάχιστον οι μισές.
Πλήγμα στο retail
Ο κλάδος, ωστόσο, που δέχθηκε σύμφωνα με τους αναλυτές το μεγαλύτερο πλήγμα ήταν αυτός του λιανεμπορίου. Σύμφωνα με τους αναλυτές τα σουπερμάρκετ και τα καταστήματα ηλεκτρονικών είδαν τα έσοδα τους να αυξάνονται κατά περίπου 10% μέσα στο 2020 και τα φαρμακεία κατά 4%. Στον αντίποδα σε ποσοστό 48% υποχώρησε ο τζίρος στα καταστήματα κοσμημάτων, κατά 37,4% στα καλλυντικά, κατά 30% στην ένδυση, κατά 29% στην υπόδηση και κατά 32% στα αλκοολούχα ποτά. Οι συναλλαγές στα ακίνητα λιανικής ήταν περιορισμένες και οι περισσότερες έγιναν στις αρχές του 2020, με αγοραστές κυρίως ΑΕΕΑΠ (εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία). Καταγράφεται, επίσης, χαμηλός όγκος νέων μισθώσεων κυρίως από διεθνείς αλυσίδες (ΙΚΕΑ, Leroy, Jysk, Prenatal, Intersport, Decathlon), ενώ η αγορά κινείται στον αστερισμό των επαναδιαπραγματεύσεων ενοικίων με πρόβλεψη για σύνδεσή τους με τα έσοδα.
Αυξήσεις ενοικίων μόνο στις αποθήκες
Ο μόνος κλάδος που κατέγραψε αυξήσεις ενοικίων και μείωση των αποδόσεων διεθνώς ήταν αυτός των βιομηχανικών ακινήτων. Η άνθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου με ρυθμούς τρεις φορές πιο ισχυρούς από τους προβλεπόμενους εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων έκανε τις αποθήκες και τα Logistics τα «ισχυρά χαρτιά» του real estate. Όπως εξηγούν οι αναλυτές, κατά την τελευταία τριετία η ελληνικά αγορά ωριμάζει και ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις με τις αποδόσεις στη χώρα μας να είναι σχεδόν διπλάσιες και τις τιμές πώλησης στο ½ των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Οι ειδικοί «βλέπουν» σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης του κλάδου με περίπου 200.000 τ.μ νεόδμητων αποθηκών στην Αττική τη διετία 2000 – 2021. Αυξημένης είναι η κινητικότητα και των εγχώριων ΑΕΕΑΠ οι οποίες συγκεντρώνουν τέτοιου είδου ακίνητα στο χαρτοφυλάκιό τους. Όπως λέει και το πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη «η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της αξιοποιώντας πλήρως την γεωγραφική της θέση μεταξύ τριών ηπείρων».